Dieren

‘Moeite met dierenbegrafenis naast graf van een overledene’
Tegen gemengd begraven van mensen en dieren bestaat weerstand. De vraag is of het geen tijd is voor verandering. Een studiedag in Uitvaartmuseum Tot Zover kan hierover meer duidelijkheid geven.

Populair is het niet, dieren begraven op een reguliere begraafplaats. Een onderzoek naar de mogelijkheid daarvoor in Den Helder resulteerde onlangs in een heleboel redenen om het niet te doen. Een gemeentelijke verordening die het verbiedt, het ontbreken van wettelijke verplichtingen, de kosten en het toenemend aantal dierencrematies werden genoemd. Bovendien was de beheerder van een naburige dierenbegraafplaats niet enthousiast.
Den Helder staat hierin niet alleen, stelt Wim van Oort vast. Met zijn bureau Van Oort & Ros Partners bij Ontwikkeling organiseert hij themadagen, opleidingen en trainingen voor de uitvaartbranche. "Er bestaat weerstand tegen het begraven van dieren op begraafplaatsen”, zegt hij. "Toch zijn er maatschappelijke en bedrijfstechnische redenen om wél over die mogelijkheid na te denken.”

Draagvlak
Zeker nu het thema eenzaamheid regelmatig in het nieuws is, kan de emotionele band van mensen met huisdieren betekenisvol zijn. Van Oort stelt dat de behoefte aan rituelen en een plek om na het overlijden van een huisdier ‘naartoe te gaan’ toeneemt. "Ik ben ervan overtuigd dat de kosten van gemeenten voor zorg afnemen naarmate meer mensen baat hebben bij de steun die huisdieren geven”, zegt hij. "Dat brengt me meteen op de tweede reden om dierenbegravingen op begraafplaatsen te overwegen. Het genereert inkomsten.”
De weerstand is volgens hem gebaseerd op angst voor negatieve publiciteit. "Ik zie dat bij begraafplaatsbeheerders en wethouders. Als we doorpraten, zien ze vaak zelf wel voordelen, maar een draagvlak in de samenleving creëren, lijkt lastig. 

Reden om een studiedag te organiseren. Daar komen de varianten aan de orde om mensen en dieren op dezelfde begraafplaats te begraven. De meest vergaande manier is een combigraf. Wie het eerst overlijdt, mens of dier, wordt begraven en nadat ook de ander is overleden, wordt die in hetzelfde graf bijgezet. Voor mensen die moeite hebben met deze vorm zijn graven met een mens- en een dierdeel wellicht acceptabeler. In dat geval ligt er zowel aan voor- als aan de achterzijde van een rij graven een wandelpad. Langs het pad aan de voorzijde worden mensen begraven, aan de achterzijde hun huisdieren. Mens en dier delen net geen graf, maar liggen hoofd-aan-kop met een gezamenlijk monument in het midden.”

Hele branche
De derde variant lijkt het meest op het inrichten van twee verschillende begraafplaatsen. De dierenbegraafplaats ligt dan op een deel van de begraafplaats. "In dat geval is een aparte ingang noodzakelijk”, zegt Van Oort. De vraag of dat niet vreemd is, beantwoordt hij bevestigend. "De reden daarvoor zit tussen de oren. Veel mensen blijken niet te kunnen leven met het idee dat de begrafenisplechtigheid van een huisdier plaatsvindt naast de graven van hun overledenen.”
Juist omdat de obstakels niet zozeer uit praktische problemen bestaan, maar meer uit sociale en emotionele weerzin lijkt een studiedag een zinvolle manier om je in deze materie te verdiepen. "Dat geldt voor begraafplaatsbeheerders en lokale bestuurders, maar zeker ook voor uitvaartondernemers. Het is een thema dat de hele branche raakt.”
Het programma van de studiedag bestaat uit een korte uiteenzetting van de mogelijkheden en is verder vooral interactief. "We praten over alle vragen en weerstanden die aan het licht komen en er is ruimte voor discussie.” Ook maakt een bezoek aan tentoonstelling ‘De Laatste Aai’ in Museum Tot Zover deel uit van de dag.

(Gepubliceerd in Vakblad Uitvaart)