FedGron

Federatie helpt uitvaartverenigingen bij fusies
Om vergrijzende en krimpende uitvaartverenigingen sterker te maken voor de toekomst beval de werkgroep ‘Noaberschap 2.0’ twee jaar geleden fuseren aan. Er lijkt heel voorzichtig een beweging op gang te komen.  

VoorElkaar heet de uitvaartvereniging die per 1 januari vorig jaar ontstond uit de fusie van verschillende uitvaartverenigingen in vier dorpen in de Groningse gemeente Westerkwartier. Als het aan de Federatie Uitvaartverenigingen Groningen (Fedgron) ligt, is deze fusie de eerste is van een lange reeks. De werkgroep ‘Noaberschap 2.0’ van de Fedgron deed de uitvaartverenigingen begin 2018 in het rapport ‘Onderzoek + adviezen voor het behoud van de onderlinge uitvaartzorg’ aanbevelingen om te overleven en fuseren was er een van. "Na het verschijnen van dat rapport bleef het angstvallig stil als we de verenigingen vroegen wie ermee aan de slag wilde”, zegt Fedgron-voorzitter Henk van Wijk. Daarom kwam de federatie met een stappenplan en VoorElkaar is het eerste concrete resultaat.

Verschillen gelijkgetrokken
"Een bestuurslid trok eind 2017 aan de bel”, vertelt Van Wijk. "Hij had het gevoel dat hij alles alleen moest doen en wilde graag dat zijn vereniging samenging met andere uitvaartverenigingen. Uiteindelijk fuseerden vier verenigingen met gemiddeld elk zo’n driehonderd leden. Twee hanteerden ongeveer hetzelfde bedrag aan contributie en hadden ook vergelijkbare pakketten, één vereniging was in beide een stuk duurder en de andere was juist goedkoper. Dat werd grotendeels gelijkgetrokken en er kwam een nieuwe naam. Aan het stappenplan hadden we een tijdpad gekoppeld en dat bleek goed te werken. Voor de Fedgron was dit proces een geslaagde vuurproef.”

Naamsbekendheid en voldoende leden
Het eerste schaap is over de dam, maar niet elke uitvaartvereniging zoekt de samenwerking. Van Wijk vertelt over een vereniging die hulp van de federatie vroeg omdat ze met grote bestuurlijke en financiële problemen kampte, maar toen de zaak eenmaal weer op de rails stond alleen verder ging. "Toch is een fusie voor verenigingen met een acuut probleem vaak de beste oplossing”, zegt Van Wijk. "Maar ook vanuit een gezonde situatie is het goed. Een uitvaartvereniging zonder problemen benaderde ons. Ze willen toekomstbestendiger worden. Inmiddels zijn er besprekingen met drie andere verenigingen en ik verwacht uiterlijk per 1 januari 2021 een fusie.” Ook op andere plekken ziet hij beginnende samenwerkingsinitiatieven, maar het is een proces dat tijd nodig heeft. "Je moet elkaar nu eenmaal een beetje leren kennen om te beslissen of je samen verder wilt.” Van Wijk is blij dat er, twee jaar na het verschijnen van het rapport, in elk geval beweging is.

Schaalvergroting gewenst
"Als je mij persoonlijk vraagt naar het ideale toekomstbeeld, dan zou ik het liefst vijf of zes uitvaartverenigingen zien in de provincie Groningen”, zegt hij. "Met allemaal vijftien- tot twintigduizend leden. Dat is een omvang waarbij je in staat bent om een kwalitatief goed bestuur samen te stellen, voldoende financiële reserves op te bouwen en waarbij je actueel kunt blijven in de communicatie. Dat laatste is van belang om naamsbekendheid te hebben en voldoende leden te werven.” Nu zijn ongeveer vijftig uitvaartverenigingen lid van de Fedgron, met ledenaantallen die variëren van honderd tot vijfentwintighonderd. Daarnaast zijn er ook verenigingen die geen lid zijn.

Er wordt gefuseerd, maar ook elders in het land loopt het nog geen storm. Naast de ene fusie in Groningen, telde de Bond van uitvaartverenigingen in de provincie Drenthe er ook een en een woordvoerder van de Bond van Uitvaartinstellingen in de provincie Limburg laat desgevraagd weten dat er in Limburg geen fusies hebben plaatsgevonden en dat er ook geen uitvaartverenigingen zijn die de behoefte voelen om samen te gaan.

(Gepubliceerd in Vakblad Uitvaart)